Zingeven; een kunst die je kunt leren

Zinmaking om je te weer te stellen tegen problemen als burn-out of depressie

In Nederland krijgt iets minder dan 1 op de 5 volwassenen (18-64 jaar) ooit in het leven te maken met een depressie.

Elk jaar geldt dat voor ongeveer 5% van de volwassenen. Vrouwen in de leeftijdscategorie 25-34 jaar hebben de grootste kans op een depressie.

Stress wordt gezien als de voornaamste veroorzaker van psychische problemen. En werk is kennelijk de grootste veroorzaker van die stress.

Bovendien wordt stress steeds meer gezien als een maatschappelijk probleem, in plaats van een psychologisch probleem.

Stress heeft vooral te maken met hoe wij collectief, ons werk en onze werkomgeving hebben ingericht.

En stress ziet men met name als een zingevingsprobleem.

Maar gelukkig: zingeven is een kunst die je kunt leren, waaraan je kunt werken.

En die je als een ambacht in je vingers kunt krijgen.

Jaume Plensa ©foto: Martin Langbroek

Een paar cijfers over de omvang van het probleem

Iedere twee jaar onderzoekt TNO de ‘Arbobalans’.

De Arbobalans geeft een breed overzicht van de kwaliteit van de arbeid in Nederland en van de ontwikkelingen hierin.

In 2012 bedroegen de directe kosten van werk gerelateerd ziekteverzuim, als gevolg van psychosociale arbeidsbelasting (PSA), zo’n € 2,7 miljard.

Eind 2016 waren die kosten gestegen naar € 3,2 miljard.

Als je daarbij dan ook nog de indirecte kosten van bijvoorbeeld medische behandeling (€ 174 miljoen) en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (Є 1,3 miljard) als gevolg van PSA in beschouwing neemt, dan zijn de kosten eind 2016 bijna verdubbeld tot zo’n € 4,7 (!) miljard.

En dan heb ik het nog niet eens over de psychische ‘kosten’ van een depressie of een burn-out. Voor de persoon die het betreft en zijn directe omgeving.

Naar mijn mening geeft dat echt wel aan, dat er werk aan de winkel is. En dat het probleem breed opgepakt moet worden.

Zingeven; wat is zin?

Om te komen tot een antwoord op die vraag heb ik me laten inspireren door het Kenniscentrum ZinverZetten!.

En de omschrijving van Gude, Denker des Vaderlands van 2013 tot 2015:

“Zin is de gemoedstoestand waarin je bent als je zinnen geprikkeld zijn, je zintuigen het schone waarnemen, je volzinnen betekenis hebben en je louter zinvolle doelen voor ogen hebt.”

Het is een omschrijving waarop je even moet kauwen. Hij is best complex.

Als je dat vertaalt naar werk, dan zou je in analogie van die definitie kunnen zeggen:

“Zin in werk is de gemoedstoestand waarin je bent als je energie krijgt van je werk, je jouw werkomgeving als prettig ervaart, je begrijpt waar het over gaat en waar je mee bezig bent in je werk, en je de doelstelling onderschrijft.”

Zingeven; de vier soorten ‘zin’

Uit bovenstaande omschrijving blijkt al dat ‘zin’ meer omvat dan alleen ‘het zinvolle’; de richting waarin je mogelijk geneigd bent om te denken als je het hebt over zingeven.

Gude maakt onderscheid in vier soorten ‘zin’.

Ik noem ze je, met voorbeelden toegespitst op werk:

Het zinnelijke, het lijfelijke.

Waar krijg je energie van?
Wat geeft je een kick?
Waar loop je op leeg?

Het zintuiglijke, het esthetische.

Zijn de ruimtes waarin je werkt goed ingericht?
Zijn de omgevingsgeluiden prettig?
En de geuren?

Het zinrijke, de rationele kant van zingeving; reflecteren of bezinnen.

Hoe ervaar je jouw taken?
Hoe ervaar je jouw autonomie?
Hoe ervaar je de werkdruk?

Het zinvolle, de motiverende kant van zingeving

Waar draait het voor jou eigenlijk om in dit project of breder, in jouw werk?
Wat ervaar jij als zinnig in je werk?
Wat draag je bij aan het grotere geheel met het werk dat je doet?

Het ontbreken van ‘zin’ in werk en de consequenties voor je lichamelijke en psychische gezondheid

Ik hoef mijn coachklanten maar voor de geest te halen en ik zie met eigen ogen en hoor met eigen oren waar het ontbreken van ‘zin’ toe leidt.

Met name bij coachklanten die vastlopen in hun werk.

Klanten voor wie werk bakken met energie kost en die helemaal leeglopen op hun werk.

Als in een coachtraject dan duidelijk wordt welke factoren daarbij een rol spelen, dan blijken die merendeels zijn terug te brengen, tot de vier soorten ‘zin’.

Zingeven is meer dan zinkrijgen

Misschien ben je geneigd om te denken dat ‘zin’ iets is waarvan je maar moet afwachten of je het krijgt of niet.

“Misschien krijg ik meer zin in mijn werk als ik een beter lesrooster heb.”

Of:

“Misschien krijg ik meer zin in mijn werk als ik een andere leidinggevende heb.”

Maar ‘zin’ krijg je over het algemeen niet aangereikt.

‘Zin’ kun je maken. En ‘zin’ moet je maken als je je te weer wilt stellen tegen verschijnselen als depressie en burn-out.

In een volgend artikel help ik je op weg met zinmaking.

Schat je op voorhand al in, dat je wel wat hulp bij zinmaking kunt gebruiken?

Lees mijn aanbod betreffende het programma ‘Bouw je ideale loopbaan’ en bekijk welke optie het beste bij je past.

Heb je de indruk dat een individueel coachtraject passender voor je is?

Maak gerust een afspraak met me voor een oriënterend gesprek. Dat kan via deze link.

Een oriënterend gesprek is ook een prima optie als je met mij wilt overleggen wat beter bij jou zou kunnen passen, het programma ‘Bouw je ideale loopbaan’ in een kleine groep, of een individueel coachtraject.