Moederinstinct bestaat niet

De invloed van verwachtingspatronen op de rolverdeling mannen en vrouwen

Als vrouw is het nog steeds een hele prestatie om helemaal te gaan voor je carrière.

Maar ook voor mannen is het soms een strijd om los te komen van verwachtingspatronen. Om bijvoorbeeld te kiezen voor een rol als huisman of voor parttime werk. In combinatie met mogelijk deels de zorg voor de kinderen.

Een rol speelt daarbij in hoeverre vrouwen geschikter zijn om te zorgen dan mannen.

In relatie tot die vraag las ik in NRC een interessant artikel over primatoloog Frans de Waal, aan wie ook de titel van dit artikel is ontleend, over zijn kijk op mannen en vrouwen.

Traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen

De traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen heeft denk ik nog steeds de overhand. De man is kostwinner en de vrouw is de eerstverantwoordelijke voor de zorg voor de kinderen.

En heb je als vrouw werk van behoorlijke omvang, dan nog is de man vaak degene die de meeste inkomsten binnenbrengt.

Dat doet me denken aan een uitspraak van een van mijn coachklanten. Zij had het over haar partner, als kostwinnaar. Alsof je in een relatie een soort wedstrijd hebt wie het hoogste inkomen heeft. En dus de winnaar is.

Toch is dat voor sommigen een heikel punt. Een zelfstandig ondernemer met een florerend bedrijf vertelde me dat haar partner met enige regelmaat de vraag krijgt, hoe het is om een relatie te hebben met een vrouw die meer verdient dan jij als man.

Kennelijk ligt dat soms gevoelig. Zou het iets te maken hebben met wat Frans de Waal ziet als aangeboren verschillen in het gedrag van mannen en vrouwen?

Aangeboren verschillen in het gedrag van mannen en vrouwen

Mannen zijn volgens Frans de Waal meer geneigd tot competitie en fysiek geweld. Vrouwen letten meer op de sociale context en hebben meer oog voor de kinderen.

Maar, zegt hij, ‘kenmerkend gedrag zegt weinig over waar een dier of mens ook toe in staat is.’

Als voorbeeld noemt hij de vele gezinnen waarin gescheiden mannen voor de helft van de tijd de zorg en de opvoeding van hun kinderen op zich nemen. En dat prima doen.

Ik zie dat van nabij.

Biologisch gezien zijn vrouwen erop ingericht om kinderen te krijgen en te voeden. Een kind wordt uit de moeder geboren. En bij borstvoeding is de eerste voeding van de moeder. Alhoewel er ook vrouwen zijn die ervoor kiezen niet zelf het kind te voeden.

Op een bepaald moment is er sprake van een keuze wie het grootste deel van de zorg voor het kind op zich neemt.

Er is geen biologische grond, anders dan dat de vrouw het kind draagt en mogelijk het kind voedt, waarom de vader niet voor het kind zou kunnen zorgen.

Mannen kunnen heel goed voor kinderen zorgen. En zorgneigingen zijn er wel degelijk bij mannen, volgens Frans de Waal. Als ze maar de kans krijgen om die neigingen in te zetten en te ontwikkelen.

Waarom zouden mannen dan geen huisman kunnen zijn? Of bewust kunnen kiezen voor een parttimebaan om meer thuis te zijn en te zorgen voor de kinderen?

Terwijl er legio vrouwen zijn, die huisvrouw zijn. Of in eigentijdse termen; die bewust ervoor kiezen om niet buitenshuis te werken, maar fulltime beschikbaar te zijn om voor hun kinderen te zorgen en hen op te voeden.

Verwachtingspatronen bij mannen en vrouwen

Je bent geneigd te denken dat er veel verschillen zijn tussen het gedrag van mannen en vrouwen. Dat is maar ten dele zo. Met name als je kijkt naar zorgen voor en opvoeden van kinderen.

En ja, mannen hebben meer testosteron dan vrouwen, maar als mannen een kind of kinderen krijgen en een deel van de tijd hun kind(eren) verzorgen en opvoeden, dan schijnt het zo te zijn dat hun hersenen en hormoonprofiel veranderen. Het testosteron daalt en het hormoon oxytocine, het knuffelhormoon, stijgt.

Bij het man of vrouw zijn zit hem, wat betreft de zorg voor kinderen, niet direct de bottleneck. De bottleneck zit hem meer bij de verwachtingspatronen.

Onderzoek bij apen laat dat zien en bij mensen is dat volgens de Waal niet anders: de mannelijke aap verwacht: ‘Jij bent vrouw, jij doet het maar.’ Waarbij de Waal fijntjes opmerkt: ‘Ik denk dat de mannelijke aap ook geleerd heeft dat vrouwelijke apen de kinderen liever niet aan hem overlaten.’

Kortom

Mannen kunnen geen kinderen baren, maar mannen kunnen net zo goed voor kinderen zorgen en hen opvoeden als vrouwen.

Als vrouwen hen daartoe maar de kans geven.

Hoe aangekeken wordt tegen het zorgen van een vader voor zijn kind(eren) heeft alles te maken met verwachtingspatronen en cultuur.

Vrouwen zijn per definitie niet geschikter om te zorgen dan mannen. Denk als vrouw dan ook niet direct dat jij geen kansen hebt om je te ontwikkelen in je werk.

En denk als man niet direct dat jij als man verantwoordelijk bent voor het gezinsinkomen en dus in principe de kostwinner bent.

Laat je niet leiden door verwachtingspatronen, maar ga in gesprek over de rol(len) die jij wilt vervullen en hoe je idealiter je tijd zou willen besteden aan werk in combinatie met wat naast werk belangrijk voor je is.

Heb je nog niet duidelijk of je überhaupt zou willen werken?

Een baan in loondienst zou willen hebben of zou willen werken als zelfstandige?

Of twijfel je of vrijwilligerswerk je ook voldoende voldoening zou kunnen geven, al dan niet in combinatie met je gezin?

Wil je jouw vragen aan me voorleggen?

Bel (06-54762865/ 0575-544588) of e-mail ([email protected]) me gerust. Graag maak ik tijd voor je vrij om jouw vragen te beantwoorden