‘Job craften’; je baan zo modelleren dat die weer bij je past

Wat je kunt doen aan de aspecten van je werk die je als negatief ervaart

 

In 2022 kampen veel bedrijven met een personeelstekort. Er staan veel vacatures open en er zijn weinig werkzoekenden. De kans op een nieuwe baan is dus relatief groot.

Toch kan het slim zijn om bij je huidige werkgever te blijven. En te sleutelen aan de aspecten in je werk waar je niet tevreden over bent.

 

Door mijn vorige artikel heb je vast taken en positieve en negatieve kanten van je werk in kaart gebracht.

Hoe ziet dat beeld eruit? Ben je nog tevreden met je werk? Of hoor jij bij de groep mensen die eigenlijk wel een andere baan wil? En had je misschien al lang een switch gemaakt als je geweten had wat je nu echt wilt.

In mijn vorige artikel heb je gelezen, dat voor een baan die niet meer past, een andere baan lang niet altijd dé oplossing is. Wellicht zijn er mogelijkheden om je baan te veranderen, zonder van baan te veranderen. En daarover gaat ook dit artikel.

De eerste stappen heb je gezet. Je werksituatie is in kaart gebracht. Je weet waaraan je kunt sleutelen.

Nu begint het eigenlijke werk.

 

 

Vier mogelijkheden om te ‘craften’

 

Uiteraard zijn er meer mogelijkheden dan vier. Van Vuuren en Dorenbosch (Mooi werk, naar een betere baan zonder weg te gaan, Boom 2011) onderscheiden bijvoorbeeld zestien ‘craftingstechnieken’. Lees daarover meer in hun boek.

Om het niet te ingewikkeld te maken, heb ik daar de volgende mogelijkheden aan ontleend:

 

1.    Probeer de grote taken meer te vullen met positieve elementen.

Ben je bijvoorbeeld het sterkst in en krijg jij de meeste energie van beleidsmatige en strategische taken en vormen die in wezen ook de kern van jouw functie? Probeer die taken dan ook groter te maken.

 

2.    Werk negatieve dingen weg uit de taken.

Bepaal in hoeverre je bijvoorbeeld bepaalde beheersmatige, operationele zaken, die je afhouden van je hoofdtaken, kunt delegeren aan collega’s, die dat soort taken graag uitvoeren.

Naast delegeren kun je ook de betekenis van een taak voor jou herinterpreteren. De manier waarop je tegen dingen aankijkt is vaak belangrijker voor hoe je een taak ervaart, dan de taak zelf. Zo’n herinterpretatie noemt men ‘cognitieve crafting’.

Zo gaf ik in een vorig artikel al aan, dat het heel prettig kan zijn om een uurtje administratie te doen na een paar uur met abstracte beleidszaken bezig te zijn geweest. Even wat anders, de variatie ervaar je als positief. Terwijl administratieve klussen an sich voor jou misschien horen bij de categorie ‘rood’.

 

3.    Maak een positieve (maar kleine) taak wat groter.

Zo vond een van mijn coachklanten het mooi om als vakgroepleider te fungeren en als mentor nieuwe collega-docenten in te werken. Hij werkte voor het management een voorstel uit, zodat hij zich meer kan ontwikkelen en profileren in de rol als ‘Teacher Leader’.

 

4.    Maak negatieve taken kleiner.

Maak bijvoorbeeld een deal met collega’s over de verdeling van deeltaken. Op die manier zijn de taken zo te verdelen dat ze goed bij eenieder passen.

Zo kun je bijvoorbeeld met elkaar afspreken dat ieder om de beurt het verslag maakt van een overleg, of dat het voorzitterschap tijdens vergaderingen rouleert.

 

 

Valkuilen bij ‘job craften’ en hoe je die kunt ontlopen

 

Mooi Werk is als een puzzel. Wat je mooi vindt en wat je goed kunt, moet tot op zekere hoogte aansluiten bij je huidige werk. Die aansluiting zal echter vrijwel nooit helemaal perfect zijn en zeker niet stabiel.

Het is dan ook goed om je bewust te zijn van valkuilen bij ‘job craften’ en te weten hoe je die kunt ontlopen.

 

1.    Het is een karikatuur dat iedereen alles kan bereiken als hij of zij het maar graag genoeg wil.

Er zijn onzekerheden in het leven, er zijn onaardige mensen onder collega’s en leidinggevenden van wie je afhankelijk bent. Het is dan ook belangrijk om een reële inschatting te maken van de ruimte die je hebt om zaken naar je hand te zetten.

Bovendien heeft iedere baan, zoals ook een van mijn oud-collega’s van Saxion Hogescholen het verwoordde, een zeker mate van corvee. Een baan is niet volledig maakbaar.

Bij ‘job craften’ is het dan ook goed om ervan uit te gaan dat je zekere ‘vrijheidsgraden’ hebt om actief vorm te geven aan je baan, maar geen onbeperkte vrijheid.

 

2.    ‘Job craften’ is geen eenmalig gebeuren, maar een continu proces.

Niet alleen jijzelf ontwikkelt je, maar ook jouw functie en jouw takenpakket is aan ontwikkeling onderhevig. ‘Job craften’ is dus geen eenmalig gebeuren, maar een continu proces.

Het is zaak om actief te blijven en steeds weer, goed te kijken naar de context. Dan kun je mogelijkheden vinden en creëren om je werk te ontwikkelen in de richting van voor jou ‘Mooi Werk’.

 

3.    ‘Job craften’ kun je niet alleen, neem je omgeving daarin mee.

Het is slim om de haalbaarheid van aanpassingen te onderzoeken en te bespreken met je collega(‘s) en/ of je manager. Zo kun je een adequate inschatting maken van eventuele belemmeringen en jouw kans op succes.

Zo kreeg mijn coachklant die opteerde voor de rol als ‘Teacher Leader’ in zijn oriënterend gesprek met zijn teamleider te horen dat een van zijn collega vakgroepleden zijn twijfels had over samenwerking met hem. Door die informatie wist hij dat hij in de relationele sfeer nog wat had te ‘craften’. Zijn teamleider was overigens heel enthousiast over het ingediende voorstel.

En zo ging een andere coachklant de samenwerking aan met een collega van een andere divisie om bij het management meer draagvlak te creëren voor zijn plan om te komen tot meer efficiency in het marketing- en salesproces.

 

4.    Staar je niet blind op eigen doelen.

Je kunt je baan zo ‘craften’, dat de werkgever er alleen maar nadeel van ondervindt. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Veel werkgevers zullen daar ook een ‘stokje voor steken’.

Houd naast eigen doelen de behoeften en doelen van je organisatie goed voor ogen. Zorg ervoor dat de impact op anderen in de organisatie positief is. In elk geval, op zijn minst neutraal.

 

 

Tot slot

 

Wil je meer lezen over job craften? Lees Mooi Werk, van Mark van Vuuren en Luc Dorenbosch.

 

Wil je je baan veranderen, maar heb je onvoldoende zicht op je sterke kanten, je interesses en wat je voldoening geeft in je werk?

Neem gerust contact met me op voor het maken van een afspraak voor een oriënterend gesprek.

 

 

Ook al is ‘job craften’ de laatste jaren steeds meer in de publiciteit, modelleren van je baan is eigenlijk van alle tijden. Wellicht heb jij zelf een voorbeeld van wat jij gedaan hebt om je baan weer passend te maken. Ik lees het graag.