Loopbaanvaardigheden heb je nodig om je flexibel aan te passen aan de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
De arbeidsmarkt verandert in hoog tempo. Functies verdwijnen en er komen nieuwe functies bij. En hoe de toekomst van werk eruit gaat zien, is nog moeilijk te voorspellen.
De verwachting is dat je als werkende met enige regelmaat geconfronteerd zult worden met transities in je werk. Dat betekent dat als je succesvol wilt zijn in je loopbaan én gelukkig wilt zijn met je werk, je moet beschikken over aanpassingsvermogen, career adaptability, en proactief loopbaangedrag moet kunnen laten zien.
Bovendien wordt van jou als hogeropgeleide verwacht dat je zelf de verantwoordelijkheid neemt voor het vormgeven van je loopbaan. Dat je zelf investeert in het bijhouden van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en wat die ontwikkelingen voor jou betekenen. En dat je proactief bij kunt sturen als dat in jouw ogen nodig is.
Bijbenen van de veranderingen op de arbeidsmarkt
Door technologische ontwikkelingen veranderen de functie-eisen van werknemers veel sneller dan voorheen.
De vraag naar andere vaardigheden neemt toe, bijvoorbeeld vaardigheden samenhangend met de energietransitie, algoritmes en kunstmatige intelligentie. En in die snel veranderende wereld moet je je als werknemer ook steeds langer staande houden, door de opschuivende pensioenleeftijd.
Als werkende moet je het tempo van de veranderingen kunnen bijbenen. Dat betekent dat je niet alleen vakspecifieke ontwikkelingen moet bijhouden. Je moet je ook ontwikkelen als persoon.
Banen worden sociaal en emotioneel veeleisender.
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) deed onderzoek naar zes veelvoorkomende beroepen, waaronder leerkrachten, beveiligers, ict’ers en vrachtwagenchauffeurs.
Allemaal moeten ze beter kunnen communiceren, stressbestendiger zijn en over meer mensenkennis beschikken dan een paar decennia geleden.
Sociale vaardigheden van werknemers zijn dan ook steeds belangrijker. Zeker naarmate robots en algoritmes meer routinematige taken uitvoeren. Sociale vaardigheden daarentegen kan de technologie niet zomaar overnemen. Ook al wordt bijvoorbeeld in de zorg geëxperimenteerd met de inzet van robots om zorgverleners en mantelzorgers te ontlasten en zorgtaken uit handen te nemen.
Continu updaten van je competenties is nodig om loopbaanvaardig te zijn en te blijven
‘Je competenties hebben continu een update nodig’, zegt Andries de Grip, hoogleraar economie en directeur van het Researchcentrum Onderwijs en Arbeidsmarkt, in NRC.
Dan ga je er al vanuit, dat werkenden een beeld hebben van hun competenties en dat alleen een update nodig is.
Maar het is mijn ervaring als loopbaancoach dat veel werkenden maar een beperkt beeld hebben van wat ze te bieden hebben op de arbeidsmarkt. In elk geval moeite hebben om zich met hun kwaliteiten overtuigend te presenteren. Zodanig dat ze aan kunnen tonen wat de inzet van hun kwaliteiten een werkgever of opdrachtgever oplevert. Misschien geldt dat ook voor jou.
Bijscholen en indien nodig omscholen zijn niet altijd even makkelijk
Vaak is scholing gefaciliteerd door je werkgever gericht op je huidige functie, het eigen bedrijf en de eigen sector.
Bij coachklanten zie ik met regelmaat terughoudendheid om de wens voor scholing bespreekbaar te maken met een leidinggevende. Zeker als het gaat om scholing die niet direct meerwaarde heeft voor de huidige functie.
Schroom niet om in dat soort situaties jouw wens kenbaar te maken. Realiseer je dat het getuigt van goed werkgeverschap als je werkgever met je meedenkt. En vanuit inzicht in mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan financiering, jouw wens om je als professional te ontwikkelen (deels) kan faciliteren.
Individuele leerrekening om scholing voor iedere Nederlander mogelijk te maken
Een individuele leerrekening; een eigen potje waar iedere Nederlander scholing mee kan betalen.
En waar de overheid, werkgever en de betrokkene fiscaal vriendelijk een storting in kunnen doen. Mits dat geld alleen voor scholing wordt gebruikt.
Het kabinet is sinds 2018 bezig zo’n leerrekening op te zetten, maar het komt nog niet van de grond. Kennelijk heeft beleid rond ‘leven lang ontwikkelen’ nog onvoldoende urgentie.
En helaas, als je werkgever je niet wil helpen, of als je geen werkgever hebt, dan heb je nu weinig mogelijkheden als je zelf de financiering niet rond kunt krijgen. Maar de ervaring leert, ‘waar een wil is, is een weg’.
Loopbaanvaardigheden ontwikkelen
Als werkende moet je dus je vakinhoudelijke kennis bijhouden. Je moet je ook ontwikkelen als persoon, want banen worden sociaal en emotioneel veeleisender.
Continu updaten van je competenties is noodzakelijk. Dat vraagt bijscholing en mogelijk omscholing.
Naar ik hoop slaagt de overheid erin om het plan van een individuele leerrekening te realiseren, zodat scholing betaalbaar wordt voor iedere werkende.
Want juist in deze turbulente tijden is het belangrijk je goed voor te bereiden op veranderingen en naast genoemde punten te beschikken over loopbaanvaardigheden.
Bij die loopbaanvaardigheden kun je denken aan:
- Het vormgeven van je eigen loopbaan en in staat zijn om zelfstandig loopbaanbeslissingen te nemen.
- Het hebben van een onderzoekende mindset met betrekking tot je loopbaan, jezelf en de markt. Actief zoeken naar wat kenmerkend voor je is, wat je te bieden hebt en wat belangrijk voor je is met betrekking tot werk. En je onderzoek doen naar de behoeftes op de arbeidsmarkt en actief zoeken naar waar kansen voor je liggen.
- Het stellen van concrete loopbaandoelen en het maken van plannen om die doelen te bereiken.
- Vertrouwen hebben in jezelf als het gaat om het succesvol vormgeven van je loopbaan. Geloof in eigen kunnen met betrekking tot loopbaantaken, bijvoorbeeld vinden of creëren van nieuw werk.
Die vaardigheden heb je nodig om proactief loopbaangedrag te laten zien.
Het boek ‘WAT WIL IK NU ECHT?’ helpt je om die vaardigheden te ontwikkelen.
Zeker als je nu niet gelukkig bent met je werk, bestel het boek bij Managementboek.
Of Bol.com of haal het bij de plaatselijke boekhandel.
En wil je jouw vragen aan me voorleggen of anderszins met mij sparren als loopbaancoach? Neem gerust contact met me op.