Waarom hoogopgeleid zijn lang niet altijd wil zeggen dat je gelukkig wordt van daarop aansluitende functies

‘Je moet niet onder je niveau gaan werken’; dat wordt vaak gedacht of gezegd.  

Over het algemeen denkt men dan aan opleidingsniveau. Alsof dat alles zegt over wat jij op de arbeidsmarkt te bieden hebt.  

Ben je hbo- of wo-opgeleid, dan verwacht men dat je ook op dat niveau gaat werken. Terwijl je dat misschien helemaal niet wilt. Bijvoorbeeld omdat je van jezelf vindt dat je meer een doener bent dan een denker. Dat je liever met je handen werkt dan met je hoofd. Of dat je de kans wilt grijpen om je hart te volgen en bijvoorbeeld culinair te excelleren.  

Er zijn hoogopgeleiden die de sprong wagen, hun carrière omgooien en iets heel anders gaan doen dan waarvoor ze zijn opgeleid. Ook al is het werk dat met name door hun omgeving gezien wordt als ‘onder hun niveau’.  

Kim van der Meulen geeft daar in haar artikel in het FD sprekende voorbeelden van. En Sanne Wolters in haar artikel over loopbaanswitchers, voor DPG Media.    

De voorbeelden laten zien dat hoogopgeleid zijn, lang niet altijd betekent dat je gelukkig wordt van daarop aansluitende functies. 

Want of werk goed bij je past en of je gelukkig wordt van het werk dat je doet, wordt door veel meer factoren bepaald dan of je werk aansluit bij je intellectuele capaciteiten en het vakgebied waarvoor je bent opgeleid.  

Je kunt wel goed zijn in iets, maar of je het ook leuk vindt om ermee bezig te zijn, dat is nog maar de vraag 

Ben je goed in iets, bijvoorbeeld werken met cijfers, maar vind je het niet leuk om in je werk hele dagen met Excel bezig te zijn, dan kost je werk je meer energie dan het je oplevert.  

Aan de andere kant, vind je iets wel leuk om te doen maar ben je er niet goed in, dan kost dat ook energie.  

In mijn loopbaantrajecten komen we dan ook tot een gewogen rangordening van jouw kwaliteiten, een top vijf. Dat zijn de kwaliteiten die je in vergelijking met je andere kwaliteiten het liefste inzet in je werk en waarin je, ook weer in vergelijking met je andere kwaliteiten, het beste bent.  

Als je die top vijf in kunt zetten in je werk, dan geeft je dat energie. In plaats van dat je werk je vooral energie kost.  

Zo zei iemand laatst tegen mij: ‘Als ik dit werk blijf doen, dan heb ik zo een burn-out’. Hij werkt als senior beleidsmedewerker bij een gemeente, maar ziet zichzelf meer als een doener dan een denker.  

En zo maakte een oud-coachklant na zijn studie bedrijfseconomie de overstap van business consultant naar ambachtelijk bakker in een eigen duurzaam bakkerijconcept.  

Wil je happy zijn met je werk, dan moet het werk passen bij wat werk voor jou betekent en de bijdrage die jij wilt leveren  

Wat werk voor jou betekent.  

Doe je betaald werk, dan is je werk algauw een bron van inkomen om in je levensonderhoud te voorzien.  

Maar naast bron van inkomen heeft werk voor de meesten van ons meer betekenis dan alleen inkomen genereren. Bijvoorbeeld jezelf ontwikkelen, uitgedaagd worden, structuur in je dag, erbij horen, mensen ontmoeten, ertoe doen met je werk, voldoening krijgen van je werk door het leveren van een maatschappelijke bijdrage.  

Ook iets creëren, iets maken, met je handen bezig zijn, energie krijgen van je werk zijn voorbeelden van redenen waarom mensen werken.  

Meer over de betekenis van werk lees je in een van mijn vorige artikelen.  

Genoemde redenen kunnen overigens ook drijfveer zijn om vrijwilligerswerk te doen, mocht werk voor jou niet direct middel zijn om inkomen te genereren.   

De bijdrage die jij wilt leveren met je werk.  

Waar loop jij warm voor? Wat is voor jou zodanig belangrijk dat jij daaraan een bijdrage wilt leveren?  

Ik noem dat jouw missie met betrekking tot werk; jouw werkmissie.    

Bijvoorbeeld een bijdrage leveren aan een inclusieve samenleving waarin iedereen van belang is en toegang heeft tot kennis en wat het leven mooi maakt; van kunst tot cultuur, van muziek tot natuur.  

Met zijn doctoraalstudie maatschappijgeschiedenis, afstudeerrichting Media en Cultuur heeft een van mijn klanten jarenlang gewerkt als researcher, producer, redacteur videoproducties. Met name omwille van de balans tussen werk en privé werkt hij nu parttime als medewerker organisatie en planning bij een culturele instelling.  

Wil je gelukkig zijn met je werk, dan moet de werkomgeving bij je passen 

Werk dat aansluit bij je missie en bij jouw kwaliteiten maakt niet altijd gelukkig.  

Ook de werkomgeving moet bij je passen.    

Zo vertelde een van mijn coachklanten over zijn ervaring met zijn droombaan in beleggingen in vastgoed. Die gelegenheid deed zich voor bij een pensioenfonds. Het was een baan voor wo-opgeleiden, terwijl hijzelf hbo is opgeleid.  

Ondanks dat, was zijn sollicitatie succesvol. Een assessment wees uit dat hij qua intellectuele capaciteiten kon concurreren met wo-opgeleiden.  

Toch heeft hij daar niet lang gewerkt. De werkomgeving, gedomineerd door wo-opgeleiden, paste niet bij hem waardoor hij zich daar niet thuis voelde.  

Overigens kan je ook het tegenovergestelde overkomen. Dat je je niet op je plek voelt in een omgeving die niet bij je past omdat je bijvoorbeeld graag met collega’s informatie uitwisselt over je vakgebied en je ervaring. Terwijl in jouw optiek de inhoud van de gesprekken met je collega’s meer het karakter heeft van een theekransje.  

Het is dan ook goed om voor jezelf heel helder te hebben wat je qua omgeving nodig hebt in je werk, zodat je keuzes daaraan af kunt meten.  

Kortom 

Neem zelf de verantwoordelijkheid voor je loopbaan. Stel je niet afhankelijk op van wat jouw omgeving vindt van jouw loopbaankeuzes. Ook al kies je voor werk onder het niveau en in een totaal ander vakgebied dan waarvoor je bent opgeleid.  

En word je geconfronteerd met onbegrip, maak bespreekbaar wat jou deze stap heeft doen zetten. Leg uit wat jou bewogen heeft. Dat levert je begrip op en vaak zelfs waardering voor jouw keuze.  

Ben je niet gelukkig met je werk. En weet je niet wat je zou willen?  

Lees mijn boek ‘Wat wil ik nu echt?’.

En wil je met mij sparren over jouw loopbaanvraag?  

Bel (0575-544588/ 06-54762865) of e-mail ([email protected]) me gerust. Graag maak ik tijd voor je vrij om jouw vragen te beantwoorden.