Zoeken naar een speld in een hooiberg, eruit komen met een leuke boer

Hoe je ‘serendipiteit’ voor jouw loopbaan kunt laten werken

 

Wist je:

Dat post-its een creatie zijn van een sukkelige uitzendkracht, die te weinig lijm gebruikte voor de notitieblokjes die hij maakte? En dat hij die lijm ook nog eens op de verkeerde plaats aanbracht, namelijk op de achterzijde in plaats van aan de bovenkant?

Zo gaat het verhaal.

 

In eerste instantie was de uitzendkracht misschien ‘sukkelig’, maar het vervolg of het gevolg van zijn handelen was dat beslist niet.

De ontdekking van de post-it is een mooi voorbeeld van serendipiteit; het vinden van iets onverwachts en bruikbaars terwijl je dacht dat je op zoek was naar iets anders.

 

Serendipiteit  kan ook een belangrijke rol spelen in een loopbaan. Vraag oudere familieleden of vrienden maar eens hoe zij in hun loopbaan terecht zijn gekomen.

Vaak is een loopbaan geen gepland en lineair proces. Je bent gericht op zoek naar iets. Maar een specifieke gebeurtenis of het contact met een specifiek persoon kan jouw ogen openen voor mogelijkheden, die bij beter bekijken interessanter zijn. Daar moet je je wel voor open stellen.

In dit artikel geef ik je een aantal tips hoe je serendipiteit voor je kunt laten werken in je loopbaan.

Horace Walpole en het verhaal van de prinsen van Serendib

 

Het woord Serendipity is geïntroduceerd door de Engelsman Horace Walpole. Hij schreef er al in 1754 over, in een brief aan zijn vriend. Hij schreef dat hij iets gevonden had waarnaar hij niet op zoek was en hoe verrast hij daarover was geweest.

“Deze vondst”, schreef hij, “is bijna van het soort dat ik serendipity noem”.

Serendipity werd door Walpole uitgelegd als het door toevalligheden (accidents) en scherpzinnigheid (sagacity) ontdekken van dingen waarnaar niet gezocht werd; de ongezochte vondst.

Hij maakte de koppeling naar het verhaal van de drie prinsen van Serendib (huidig Sri Lanka). Dat verhaal komt uit het sprookje: De omzwervingen van de drie zonen van de koning van Serendib (1302) van de Perzische dichter Amir Khusrau.

 

Serendipiteit is iets anders dan toeval

 

Bij serendipiteit gaat het om het vinden van iets, terwijl je naar iets anders op zoek bent. In de literatuur heeft men het over niet bedoelde gevolgen van bedoeld handelen, de ongezochte vondst.

Je bent bijvoorbeeld op zoek naar de speld in de hooiberg, maar je komt er met een leuke boer uit.

Serendipiteit heeft alles te maken met open staan voor het ongewone, het onverwachte.

 

Serendipiteit en loopbaan

 

Serendipiteit kan leiden tot mooie vondsten.

Er zijn veel mooie wetenschappelijke ontdekkingen gedaan door serendipiteit. Bijvoorbeeld de ontdekking van penicilline door Fleming en de ontdekking van de röntgenstraling door Wilhelm Röntgen.

Ook veel loopbanen hebben een interessante wending gekregen door serendipiteit. Wellicht ken je daar zelf voorbeelden van.

 

Betekent dat dan ook dat je wat betreft je loopbaan maar geen doelen moet stellen en maar moet afwachten wat er op je pad komt?

Nee, beslist niet. Het betekent wel, dat het goed is om je open te stellen voor het onverwachte. En je zodanig te positioneren dat het onverwachte daadwerkelijk mogelijk wordt.

 

Je kunt serendipiteit voor je laten werken door verder te kijken dan het voor de hand liggende en bijvoorbeeld niet alleen voort te borduren op wat je tot nu toe hebt gedaan.

 

Een drietal tips hoe je serendipiteit voor je kunt laten werken

 

1.   Kijk verder dan stereotyperingen en functienamen.

Heb een open mind en ben nieuwsgierig.

Als je verrast bent door het enthousiasme waarmee mensen praten over hun werk, vraag hen wat het werk voor hen met name interessant maakt. Doe dat vooral als de functienaam jou niet direct aanspreekt.

Zo vertelde een van mijn coachklanten over een netwerkgesprek dat ze had gevoerd met een dame die het secretariaat voert van een tweetal netwerkorganisaties.

Een functie als secretaresse ambieert mijn coachklant niet. Wel houdt zij van het organiseren en coördineren van evenementen en het mobiliseren en verbinden van mensen met elkaar.

In het netwerkgesprek werd haar duidelijk dat de functienaam ‘secretaresse’ nog niet zoveel zegt over de inhoud van het werk. En dat een functie als secretaresse mogelijk voor haar zo gek nog niet is. De inhoud van de functie is daarbij bepalend.

Ook met betrekking tot je visie op organisaties kunnen stereotyperingen belemmerend voor je werken. Het kan zijn dat je negatieve berichten hebt gehoord en geneigd bent om je daardoor te laten leiden. Maar wees nieuwsgierig en doe zelf je onderzoek, om te achterhalen of de stereotypering van de organisatie klopt.

 

2.   Doe je voordeel met je netwerk

Om te beginnen in de eerste lijn. Vergeet daarbij niet de meest voor de hand liggende contacten; broers, zussen, neven, nichten, tantes, ooms, vrienden en vrienden van de familie, buren, buurtgenoten, collega’s, oud-collega’s.

Denk niet te snel dat iemand niets voor jou kan betekenen. Bijvoorbeeld omdat hij of zij werk doet dat jou niet interesseert. Mogelijk kent jouw contact iemand die het werk doet dat jij graag zou willen doen.

 

3.   Zie onderzoek doen naar werk als een alledaagse bezigheid

Beperk je gesprekken niet tot carrièrebeurzen of informatiedagen van bedrijven.

Als je op zoek bent naar (ander) werk en iemand vraagt wat je doet, vertel dan bijvoorbeeld ook dat je aan het onderzoeken bent wat je volgende stap zal zijn. En beschrijf het profiel van het werk dat je zoekt.

Alle kans dat je gesprekspartner je dan in contact kan brengen met bijvoorbeeld een vriend of een neef, die het werk doet dat jij zoekt.

Raak je anderszins in contact met mensen, al is het op de sportschool of op het schoolplein, vraag hen wat voor werk zij doen. Alle kans dat ze ook jou vragen wat jij doet. Zo kun jij vertellen over het werk dat jij zoekt.

Wees daarbij ook niet te kieskeurig met de mensen die je spreekt. Wie weet, zo kan een huisvrouw je zo maar in contact brengen met een sleutelpersoon in een organisatie waarvoor jij graag zou willen werken.

 

Kortom, stel je open voor het onverwachte, ben nieuwsgierig, wees alert, stel je flexibel op, gun jezelf de ruimte en laat je inspireren door wat toevallig op je pad komt.

Dan kunnen er mooie onverwachte dingen gebeuren. En kun je zomaar opeens in een baan of loopbaan belanden die je nooit voor mogelijk had gehouden.

 

Heb je zelf mooie voorbeelden van serendipiteit? Ik lees je reactie graag.